Ana Sayfa

 

AHBERANİ  أخبرني

 

Bana haber verdi demektir.

 

 Hadis ilminde: Daha çok arz veya kıraat ale'ş-Şeyh denilen rivayet metoduyla alınan Hadislerin başkalarına rivayet sırasında isnadda kullanılan eda lafızlarındandır.

 

  Ahberana eda lafzının açıklanması sırasındada söylendiği gibi, bu lafız sonraları özellikle arz yoluyla alınan Hadislerin rivayetinde kullanılan bir eda lafzı haline gelmiştir.

Ahberani lafzı da önceleri Haddesena ile aynı manada ve Şeyh ten arada vasıta olmaksızın sema' ı belirtmek üzere kullanılmıştır. Hatta sema' yoluyla alınan Hadislerin rivayetinde bu lafzı kullanmayı adet haline getirenler vardır. Bunların en meşhurları: Abdullah ibn-ül Mubarek, Huşeyn bin Beşir, Ubeydillah bin Musa, Abdurrezzak Yezid bin Harun, Amr bin Avn, Yahya bin Yahya, Et-Temimi ve İshak bin Rahuya dir.

(Tecrid mukaddimesi 402 ) Ancak daha sonraları Ahberana gibi Ahberani lafzıda aynı şekilde Şeyh'e okuyarak rivayet etme metoduyla Hadis almaya has bir lafız haline gelmiştir.

 

  Ahberana ile Ahberani arasında küçük bir fark vardır. Bu fark: Ahberana lafzının daha çok bir topluluk huzurunda Şeyh'e okunan Hadislerini  rivayet de Ahberani ise Ravinin yalnızca kendisinin Şeyh'e okuduğu Hadislerin nakledilmesinde kullanılmasından ileri gelmektedir. (Hadis ıstılahları 29) Nitekim Abdullah bin Vehb rivayet de Haddesena dediğim Hadisler başkalarıyla birlikte Şeyh'ten işittiklerimdir. Haddeseni diyerek ettiklerim Şeyh'ten yalnız başına duyduklarımdır. Ahberana dediklerim Şeyh'e okunurken benimde hazır olduklarım. Ahberani dediklerim ise: Şeyh'e bizzat kendi okuduklarımdır. Diyerek Haddesena ile Haddeseni Ahberana ile Ahberani arasındaki küçük fark'a işaret etmiştir. (Tedrib 2/21)

El-Hakimu'nisaburi de aynı konuda şunları söylemiştir: Rivayette ihtiyar ettiğim Şeyhlerimin ve zamanımın Hadis imamlarından çoğuna katıldığım husus Muhaddisten yanında kimse olmadan lafzen Hadis alanın Haddeseni fulan; başkaları ile birlikte yine lafzen rivayet bulunanın Haddesena fulan; Muhaddis'e kendisi okuyan şahzın Ahberani fulan; Muhaddis'e okunıurken hazır bulunan kimsenin ise Ahberana fulan demesidir.  (Ma'rife 29)

Demek oluyorki Ahberani lafzı aynı manada kullanılan diğer lafızlardan bil hassa Ahberana dan farklı olarak ravinin Şeyh'e bizzat kendisinin okuduğu Hadislerin rivayetinde kullanılmıştır.